خیابان سی تیر تهران ؛ متفاوت ترین خیابان پایتخت
خیابان سی تیر تهران، یکی از جاهای دیدنی تهران و خیابانی با بافت سنتی است که راه رفتن روی سنگفرش‌های آن شما را به یاد حال و هوای طهران قدیم می‌اندازد. در این خیابان خبری از رستوران‌های لوکس و غول برگرهای چندطبقه‌ای پر پنیر و مراکز خرید بزرگ نیست. در جای‌جای این خیابان با غرفه‌های فروش غذا که بعضا سیار هم هستند مواجه می‌شوید و بوی خوش غذاهای خیابانی حسابی اشتهایتان را تحریک می‌کند.
این خیابان علاوه غرفه‌های غذایی رنگارنگ، گنجینه‌ای از ساختمان‌ها و خانه های تاریخی تهران را در خود جای داده است. اگر دوست دارید با این خیابان بیشتر آشنا شوید، از شما دعوت می‌کنیم تا انتهای این مطلب همراه ما باشید تا پا به پای هم روی سنگفرش‌های این خیابان قدم بزنیم و جاذبه‌های آن را ببینیم.
آشنایی با خیابان سی تیر تهران
سفرمان را از سمت جنوبی خیابان سی تیر یعنی خیابان امام خمینی شروع می‌کنیم. وارد خیابان سی تیر می‌شویم. در طول پیاده‌روی در سی تیر، به موسیقی خیابانی گوش می‌دهیم، روی سنگفرش‌های آن راه می‌رویم، از ساختمان‌های تاریخی دیدن می‌کنیم و از دکه‌های غذا فروشی آن غذا می‌خریم. فضای این خیابان حال و هوای متفاوتی با بقیه خیابان‌های تهران دارد انگار سوار ماشین زمان شده‌ایم و به سال‌های دور سفر کرده‌ایم. در انتهای خیابان و در ضلع شمالی آن مجدد به زمان حال برمی‌گردیم و وارد خیابان شلوغ و پرهیاهوی جمهوری می‌شویم.
تاریخچه خیابان سی تیر
نام این خیابان از گذشته تاکنون چندین بار تغییر کرده است. گفته می‌شود اوایل به دلیل مریض‌خانه‌ای که در آن وجود داشته است، مردم آن را بانام خیابان مریض‌خانه می‌شناخته‌اند. بعدها به دلیل خانه و محل کار قوام‌السلطنه که در این خیابان قرار داشت به آن خیابان قوام می‌گفته‌اند. پس از انقلاب نام این خیابان به یاد قیام 30 تیر سال 1331 و بزرگداشت شهدای این قیام، به 30 تیر تغییر یافته است. این خیابان به دلیل وجود کلیسای پتروس مقدس، کنیسه حییم و آتشکده زرتشتی آدریان به خیابان ادیان هم معروف بوده است.
معرفی ساختمان‌ها و اماکن تاریخی مهم خیابان سی تیر
در ادامه با تعدادی از ساختمان‌ها و اماکن تاریخی و مذهبی مهمی که در این خیابان قرار دارد و به آن لقب خیابان ادیان داده است، بیشتر آشنا می‌شویم.
موزه ملی ایران ؛ بزرگترین و قدیمی‌ترین موزه کشور
موزه ملی ایران که بزرگترین، مهم‌ترین و قدیمی‌ترین موزه کشور است در ابتدای خیابان سی تیر قرار دارد. طراحی بنای آن را آندره گدار فرانسوی و با الهام از طاق کسرا انجام داده است.
این موزه امانت‌دار تاریخی به درازای هزاران سال، از دوران پارینه‌سنگی تا دوران اسلامی است و از برترین موزه های ایران به حساب می‌آید. این یافته‌های باستانی در این موزه در دو ساختمان مجزا به نام «ایران باستان» و «باستان‌شناسی و هنر اسلامی ایران» به نمایش درآمده است.
در موزه ایران باستان که در سال 1316 افتتاح شده است؛ آثار مربوط به دوران پارینه‌سنگی تا دوره پیش از اسلام نگهداری می‌شود. در موزه باستان‌شناسی و هنر اسلامی ایران که در سال 1375 بازگشایی شده، آثار باستانی و هنری دوران سلامی به نمایش درآمده است.
کلیسای انجیلی (پطرس مقدس)
کلیسای انجیلی پطرس یکی دیگر از بناهای ساخته‌شده در خیابان سی تیر است. این کلیسا در سال 1270 و در زمان قاجار توسط مبلغان مذهبی پروتستان و به‌عنوان مکانی برای عبادت پیروان این دین ساخته شد که اکنون در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. معماری این ساختمان تلفیقی از سبک ایرانی و اروپایی و دارای پلانی مستطیلی شکل به ابعاد 5 در 25 متر است.
کنیسه حییم
کنیسه به عبادتگاه یهودیان گفته می‌شود. قبل از ساخت این کنیسه، عبادتگاه‌های یهودیان در محلهای به نام عودلاجان که محل سکونت یهودیان در تهران بود ساخته می‌شد. حییم اولین کنیسه‌ای است که خارج از این محله و در خیابان سی تیر ساخته شد. ساختمان آن بیش از 100 سال قدمت دارد (سال تاسیس 1292 شمسی) و یکی از آثار تاریخی و باارزش ایران است.
آتشکده زرتشتی آدریان ؛ تنها معبد آتش زرتشتیان تهران
آتشکده خیابان سی تیر بانام آدریان، تنها معبد آتش زرتشتیان در تهران است. آدریان در یک باغ به مساحت 1300 متر ساخته‌شده که بنای اصلی آن یک ساختمان مستطیلی به ابعاد 206 متر واقع در مرکز آن است. بنای مرکزی معماری زیبایی دارد و از سنگ مرمر ساخته شده است. این بنا داری 6 ستون است و هرکدام از ستون‌ها سرستون‌هایی با 4 سر گاو دارند که انگار بار بنا را به دوش می‌کشند.
موزه آبگینه و سفالینه ؛ خانه قوام السلطنه
بنای زیبا و البته پرماجرای دیگری که در خیابان سی تیر واقع شده است موزه آبگینه است. این موزه، موزه تخصصی شیشه و سفال‌های باارزش و قدیمی است. بنای این ساختمان مربوط به دوره قاجار است که محل زندگی و کار قوام‌السلطنه بوده است. پس از آن این ساختمان به سفارت مصر فروخته و تبدیل به سفارت مصر شد. پس از به هم خوردن روابط ایران و مصر، سفارت افغانستان حافظ منافع مصر در ایران بود و این ساختمان مدتی میزبان افغان‌ها بود. بعد از آن بانک بازرگان ایران ساختمان را برای باشگاه کارکنان بانک خریداری کرد و نهایتا در سال 1355 فرح پهلوی این مکان را بازسازی و تبدیل به موزه آبگینه کرد.
ساختمان سابق کتابخانه ملی
اولین بار ساختمان کتابخانه ملی ایران در سال 1316 و با 3500 مترمربع زیربنا در خیابان سی تیر بنا شد. طراحی این ساختمان به عهده آندره گدار معمار شهیر فرانسوی بود که در دو طبقه طراحی شده بود. طبقه اول ساختمان شامل تالار نمایش، تالار فردوسی، بخش نشریات و خدمات فنی است و طبقه دوم به تالار مطالعه و مخازن کتاب‌ها اختصاص دارد.
کافه گل رضائیه
این کافه رستوران 70 ساله، بازمانده میکده‌های دهه 40 و 50 تهران است و دکوراسیون آن یادآور فضای همان دهه‌هاست. بنای این ساختمان در خیابان سی تیر و بالاتر از موزه آبگینه قرار دارد و به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
از دیگر بناهای موجود در این خیابان سی تیر می‌توان بنیاد سینمایی فارابی (استودیو میثاقیه سابق)، هنرستان صنعتی تهران (مدرسه ایران-آلمان سابق)، مدرسه شهدای مرصاد (اولین مدرسه آمریکایی‌ها در ایران) را نام برد.
استریت فود سی تیر؛ خیابانی مخصوص عاشقان غذا
و اما بپردازیم به قسمت بسیار خوشمزه و هیجان‌انگیز خیابان سی تیر یعنی راسته‌ای از دکه‌ها و ون‌های سیاری که انواع غذا و نوشیدنی را سرو می‌کنند. شکم گردی در این خیابان با بقیه جاها فرق دارد، این سبک از رستوران‌های خیابانی و سرو غذا روی نیمکت‌ها و صندلی‌های چیده شده کنار خیابان کمتر در ایران مرسوم است.
از سال 1395 که با تصمیم شهرداری این خیابان سنگ‌فرش شد، تبدیل به محلی برای تفریح و شبگردی در تهران شد.
سی تیر که قبل از سال 95 خیابانی خلوت و ساکت بود، حالا شاهد ازدحام مسافران و گردشگران ایرانی و خارجی است که برای تماشای این خیابان منحصربه‌فرد آمده‌اند.
غذاهایی که در اینجا سرو می‌شوند بسیار متنوع هستند؛ فرقی ندارد چه سلیقه‌ای دارید و چه غذایی به مذاقتان خوش می‌آید؛ درهرصورت از این خیابان گرسنه برنمی‌گردید.
در سی تیر غرفه‌ها و خوراکی‌های زیر را می‌بینید:
- کافه‌هایی که نوشیدنی‌های سرد و گرم و انواع کیک و دسر را سرو می‌کنند.
- کافه‌های سنتی و شربت‌خانه‌هایی بساط سماورشان به راه است و چای ایرانی دم کشیده و انواع شربت‌ها و دم‌نوش‌های خوشمزه را برایتان فراهم می‌کنند.
- فست فودهایی که عطر و طعم خوش برگر زغالی‌شان هوش از سرتان میبرد و کش‌لقمه‌هایشان دهانتان را آب می‌اندازد.
- غرفه‌های که غذاهای ایرانی و نوستالژیک مثل کباب تابه‌ای، کباب ده شاهی، کباب‌کوبیده، جوجه‌کباب، فلافل، سمبوسه و… درست می‌کنند.
- دکه‌هایی که غذاهای بین‌المللی شامل انواعی از خوراکی‌های ترکی و هندی و … می‌پزند.
مسیر دسترسی + محلهای پارکینگ اطراف خیابان سی تیر
با توجه به اینکه منطقه‌ی منتهی به خیابان سی تیر در محدوده طرح ترافیک است، بهترین انتخاب برای رفتن به این خیابان استفاده از وسایل نقلیه عمومی است.
خیابان سی تیر از سمت جنوب به خیابان امام و از شمال به خیابان جمهوری ختم می‌شود. پس می‌توانید از سمت جنوب، با تاکسی‌های پارک شهر و از سمت شمال، با اتوبوس‌های جمهوری خود را به این پیاده راه برسانید. همچنین اگر از سمت شرق می‌آیید، می‌توانید در ایستگاه حسن‌آباد پیاده و از آنجا وارد سی تیر شوید.
برای دسترسی به سی تیر با مترو هم می‌توانید در ایستگاه امام خمینی یا ایستگاه حسن‌آباد پیاده شوید.
اگر با خودروی شخصی به سی تیر می‌آیید هم می‌توانید در پارکینگ‌های عمومی خیابان امام خمینی یا در پارکینگ‌های عمومی خیابان جمهوری پارک کنید. پارکینگ طبقاتی مجتمع رشید 2 از سمت خیابان امام و پارکینگ پروانه از سمت جمهوری دسترسی خوبی به خیابان سی تیر دارند.
پیشنهاد می کنیم اگر قصد دارید بازی و هیجان را در گشت و گذار تهران تجربه کنید، مقاله ی بهترین شهربازی های تهران را مطالعه کنید.
جمع‌بندی؛ پایان بازدید از سی تیر تهران
در این مطلب از خیابان سی تیر تهران و جاذبه‌های تاریخی بی‌نظیر آن گفتیم. به دکه‌های خوراکی‌های رنگارنگ و خوش عطر و بوی آن سرک کشیدیم و به نوای موسیقی خیابانی گوش سپردیم. برای اینکه حال و هوای صمیمی این خیابان را درک کنید بهتر است بعد از غروب به آنجا سر بزنید شب‌ها دکه‌ها شروع به سرو انواع خوراکی می‌کنند و خیابان جان تازه‌ای می‌گیرد.
اگر از سایر شهرها به تهران سفر می‌کنید حتما بازدید از این خیابان را در برنامه خود بگنجانید. برای اقامت در تهران هم شما خیلی راحت می‌توانید به‌صورت آنلاین نسبت به اجاره ویلا و سوئیت در تهران یا اجاره روزانه آپارتمان مبله در تهران اقدام کنید.
موزه ملی ایران واقعا به افرادی که به ایران باستان علاقه دارن و میخوان کلی اطلاعات بگیرن حتما پیشنهاد میکنم.