روستای پالنگان ؛ روستایی پلکانی در دل صخره و سنگ

استان کردستان یکی از زیباترین استان‌های ایران است که جاذبه‌های طبیعی، تاریخی و فرهنگی ارزشمند آن در بین گردشگران محبوبیت زیادی دارد. یکی از زیباترین جاذبه‌های طبیعی استان کردستان، روستای پالنگان است. این روستا یکی از زیباتریی روستاهای کردستان است که ساختاری پلکانی دارد. در ایران 15روستا با چنین ساختاری شناسایی شده‌اند. قدمت پالنگان به پیش از دوره اسلامی بازمی‌گردد. تاریخچه روستا در کنار جاذبه‌های معماری و طبیعی و همچنین آیین و مراسم مختلفی که در روستای پالنگان وجود دارد سال‌ها است که گردشگران را از نقاط مختلف کشور به اینجا می‌کشاند. در این مطلب از هومسا سفر می‌کنیم به روستای پالنگان استان کردستان تا با تاریخ و طبیعت و مردم این منطقه بیشتر آشنا شویم. با ما همراه باشید.

روستای پالنگان کجاست؟

روستای پالنگان از توابع شهرستان کامیاران در جنوب غرب استان کردستان است. این روستا که در دامنه کوه و در میان دره تنگی‌ور قرار گرفته حدودا ۱۱۰ کیلومتر با شهرستان سنندج، مرکز استان کردستان فاصله دارد. پالنگان به لحاظ تاریخی، جاذبه‌های طبیعی و پدیده‌های فرهنگی اهمیت و ارزش زیادی دارد و یکی از مقاصد اصلی گردشگری در استان کردستان است. مردم این روستا اکثرا سنی مذهب هستند و با لهجه هورامانی صحبت می‌کنند.

بافت پلکانی روستا، طبیعت سرسبز آن، رودخانه خروشانی که از میان روستا عبور می‌کند، رمز و رازهای تاریخی که از پس سالیان دراز هنوز در دل روستا قرار دارد در کنار آیین و مراسم باشکوهی که به مناسبت‌های مختلف هر ساله در این روستا برگزار می‌شود همگی از ویژگی‌های برجسته روستا پالنگان هستند.

شاید جالب باشد که بدانید سریال نون خ که در ایام نوروز پخش می‌شد، در روستاهای اورامانات، پالنگان و روستای هجیج کرمانشاه فیلم‌برداری شده است.

مسیر دسترسی به روستای پالنگان

روستای پالنگان از شهرهای مختلف قابل دسترسی است. شما می‌توانید از کامياران، پاوه، سروآباد و سنندج به روستای پالنگان بروید و مسیرتان را با توجه با اینکه از کدام مبدا حرکت کردید انتخاب کنید.

اگر از تهران یا شهرهای مرکزی ایران به پالنگلن می روید، کرمانشاه گزینه‌ی مناسبی خواهد بود زیرا تمام این مسیر آزادراه کم ترافیک یا با ترافیک روان خواهد بود و در ادامه مقصد بعدی شما کامیاران خواهد بود. کامیاران در بین راه سنندج به کرمانشاه قرار دارد. باید از کامیاران وارد جاده روستای توبره ریز شوید و بعد جاده را مستقیم بروید تا تابلوی سبز رنگ روستای پالنگان را ببینید. همچنین در طول راه از روستاهای ماویان، گشکی، گازرخانی، بزوش، کاشتر و یوزیدر عبور خواهید کرد که می‌توانید از این روستاها نیز دیدن کنید.

در صورت استفاده از وسیله‌ی نقلیه‌ی عمومی می‌توانید فاصله کرمانشاه یا سنندج را تا کامیاران به‌راحتی با مینی‌بوس یا تاکسی طی کنید. مینی‌بوس‌های پالنگان برنامه‌ی مشخصی برای حرکت ندارند، اما می‌توانید با تاکسی‌های خطی راه بیفتید. این تاکسی‌ها در اول جاده توبره ریز می‌ایستند. اگر مایل به گرفتن تاکسی به‌صورت دربست باشید، تاکسی تلفنی‌های کامیاران شما را تا پالنگان می‌برند.

وجه تسمیه پالنگان

انتخاب نام پالنگان برای این روستا می‌تواند دو دلیل مختلف داشته باشد. برای یافتن علت انتخاب این نام باید واژه پالنگان را بررسی کنیم. این روستا گاهی با نام پالنگان و گاهی هم با نام پلنگان خوانده می‌شود. اگر واژه پلنگان را بپذیریم می‌توانیم ادعا کنیم انتخاب این نام به زیستگاه پلنگان اشاره دارد که در این منطقه نیز وجود دارند.

اما اگر واژه پالنگان را بپذیریم باید واژه را ریشه‌یابی کنیم. پال در زبان کردی به معنای تکیه‌کردن یا پهلو‌گرفتن است. نگان (nanan) در زبان کردی به معنای پنهان‌شدن است. بنابراین پالنگان را می‌توان برای محلی به کار برد که بر جایی، همچون کوه، تکیه‌زده و خود را پنهان کرده است. با توجه به ویژگی‌های جغرافیایی روستا، نام پالنگان کاملا مناسب آن است.

تاریخچه روستای پالنگان

در کنار بافت پلکانی روستای پالنگان، یکی دیگر از مهم‌ترین ویژگی‌های این روستا، قدمت طولانی آن و همچنین موقعیت سیاسی روستا است. شواهد و اسناد تاریخی نشان می‌دهد که روستای پالنگان از دوران پیش از اسلام محل زندگی اقوام ایرانی بوده است. در برخی روایات تاریخی آمده است که روستای پالنگان محل زندگی قوم ماد بوده است. این روستا در دورانی طولانی یکی از مقرهای اصلی فرمانروایی منطقه نیز بوده و شواهد نشان می‌دهد امرای کلهر برای مدتی در این منطقه به فرمانروایی مشغول بودند. همچنین براساس همین اسناد و شواهد، این روستا در دوره‌ای به مدت ۴۰۰ سال مرکز حکومت اردلان بود تا آنکه مقر فرمانروایی به قلعه حسن آباد سنندج انتقال داده شد.

بهترین زمان سفر به روستای پالنگان چه زمانی است؟

بهترین زمان برای سفر به روستای پالنگان فصل بهار و تابستان است. در این فصل‌ها طبیعت روستا زنده و سرسبز است و از طرفی هم دمای معتدل هوا باعث می‌شود گردشگران بتوانند از سفر خود لذت بیشتری ببرند. در فصل بهار و تابستان طبیعت بکر روستا شاداب و سرسبز است و رودخانه‌ها و چشمه‌هایش خروشان هستند. همچنین در این فصل‌ها گردشگران می‌توانند از محصولات باغی روستا نیز خرید کند و از دیدن مراسم سنتی عشایر کرد و اهالی روستا لذت ببرند.

در فصل پاییز و زمستان هوای روستای پالنگان سرد و در بسیاری از روزها برفی است. اما در این فصل‌ها نیز می‌توان از زیبایی‌های این منطقه لذت برد. کافی است با تجهیزات و آمادگی کامل راهی سفر شویم تا تجربه‌ای لذت‌بخش برای خود ثبت کنیم.

دیدنی های روستای پالنگان

در سفر به روستای پالنگان از چه جاذبه‌هایی می‌توانیم دیدن کنیم. برای کسانی که به این روستا سفر می‌کنند دیدنی‌های زیادی وجود دارد. روستای پالنگان علیرغم وسعت و جمعیت کم، جاذبه‌های بسیاری دارد.

1- معماری منحصربه‌فرد روستا

گردشگران در سفر به روستای پالنگان پیش از هر چیز می‌توانند در روستا قدم بزنند و از معماری منحصربه‌فرد آن لذت ببرند. خانه‌های پالنگان به صورت پلکانی بنا شده‌اند، به این شکل که سقف یک خانه، حیاط خانه بالا دست است. قدم‌زدن در این روستا با معماری جالب آن و هم‌زمان لذت بردن از چشم‌انداز بی‌نظیر طبیعت سرسبز و زیبای اطراف روستا اولین چیزی است که هر گردشگر در بازدید خود از روستای پالنگان باید تجربه کند.

2- رودخانه تنگی ور

در روستای پالنگان رودخانه‌ای وجود دارد که هم‌نام دره‌ای است که روستا در آن قرار گرفته. رودخانه تنگی ور دارای آبی خروشان است که بخصوص در فصل بهار و تابستان چهره‌ای شاداب و زنده به روستا می‌بخشد. رودخانه تنگی ور دقیقا از میانه روستای پالنگان عبور می‌کند و به این ترتیب روستا را به دو بخش مختلف تقسیم کرده است. این رودخانه پس از طی ۳۰۰ متر، در غرب روستا به رود خروشان سیروان می‌ریزد، رود سیروان برای رفتینگ پرطرفدار است.

3- چشمه های پالنگان

از دیگر جاذبه‌های روستای پالنگان می‌توان به چشمه‌های جوشان آن اشاره کرد. در مناطق مختلف روستا بیش از بیست چشمه وجود دارد که آبی پاک و زلال را همراه با انرژی حیات‌بخش طبیعت بر روی زمین جاری می‌کنند. آب این چشمه‌ها در نهایت به رودخانه تنگی ور می‌ریزد و به آن جان همیشه می‌بخشد.

4- قلعه پالنگان

در فاصله ۸۰۰ متری جنوب شرقی روستای پالنگان بقایای قلعه‌ای وجود دارد که به نظر می‌رسد متعلق به سده ۷ و ۸ هجری قمری باشد. این قلعه در سال ۱۳۸۴ ثبت ملی شده است. آنچه که امروزه از قلعه پالنگان باقی مانده یک دروازه سنگی بزرگ و همچنین بقایای پل‌های ساخته شده بر روی رودخانه است. براساس اسناد و شواهد به دست آمده، این قلعه محل سکونت امرای کلهر بوده است. در سال ۹۶۴ هلوخان اردلان قلعه را تصرف کرد اما به دلیل مساعد نبود شرایط آب و هوایی این منطقه، مقر فرمانروایی خود را به روستای پالنگان انتقال داد. نزدیکی قلعه پالنگان به قلعه زلم و کتیبه تنگی ور سند دیگری برای تایید اهمیت تاریخی و سیاسی این قلعه است.

آیین و مراسم باستانی روستای پالنگان

سفر به روستای پالنگان می‌تواند با بازدید از مراسم سنتی مردم این روستا به یک تجربه عالی تبدیل شود. مهم‌ترین مراسم باستانی که در این منطقه برگزار می‌شود، جشن نوروزی روستای پالنگان است. این جشن که از سال‌ها پیش در روزهای واپسین اسفندماه برگزار می‌شود در سال‌های اخیر اهمیت بیشتری یافته است. برگزاری این جشن یکی از اقداماتی است که با هدف ثبت ملی روستای پالنگان انجام می‌گیرد.

جشن نوروزی روستای پالنگان با روشن‌کردن مشعل و چرخاندن آن‌ها آغاز می‌شود. جوانان روستا مشعل‌ها را به دست می‌گیرند و به سمت بالای صخره‌ها یعنی قسمت پشتی روستا پیش می‌روند. این مراسم همراه با نوای ساز و موسیقی کردی است. همچنین در این مراسم مردم روستا با به تن‌کردن لباس کردی هویت و اصالت این جشن باستانی را حفظ می‌کنند. پخت غذاهای محلی کردستان هم بخش دیگری از این مراسم سنتی است.

از دیگر مراسمی که به مناسبت‌های مختلف در روستای پالنگان برگزار می‌شود انواع مسابقات و بازی‌های بومی و محلی است. به طور معمول مردم روستای پالنگان در فصل‌های پاییز و زمستان که فعالیت کشاورزی و دامداری چندانی انجام نمی‌دهند، وقت خود را صرف برگزاری این مراسم و بازی‌های می‌کنند. از جمله مسابقات و بازی‌های بومی و محلی که در روستای پلنگان برگزار می‌شود می‌توان به سوارکاری، گرز بازی، غل غلان، بارباران، کوشه کوشه و چاک چاک اشاره کرد. همچنین اجرای موسیقی کردی گریان و چپله و سیاچمانه از مراسم سنتی عشایر کرد پالنگان هستند که هر سال در فصل بهار و تابستان، هم‌زمان با کوچ عشایر در این روستا برگزار می‌شود.

صنایع دستی و محصولات روستای پالنگان

مردم روستای پالنگان بیشتر به کشاورزی و دامداری مشغول هستند. اما تولید صنایع دستی مختلف هم از دیگر فعالیت‌هایی است که مردم این روستا به آن می‌پردازند. از جمله مهم‌ترین سوغات و صنایع دستی کردستان و خصوصا روستای پالنگان می‌توان به جاجیم کردستانی، گیوه و موج‌ بافی اشاره کرد. همچنین کشک محلی، روغن، عسل طبیعی، انار، توت فرنگی، هلو، زردآلو و انجیر از محصولات دامی و باغی مردم روستای پالنگان هستند. در سفر به روستای پالنگان خرید از محصولات و صنایع دستی مردم روستا می‌تواند بر اقتصاد جامعه محلی بسیار تاثیرگذار باشد.

اقامت در کردستان با هومسا

شما می‌توانید با اجاره ویلا و سوئیت در استان کردستان به راحتی و با آسایش کامل، به بخش‌های مختلف این استان زیبا، از جمله روستای پالنگان سر بزنید. اقامتگاه‌های بسیار زیادی در کردستان وجود دارد و به همین دلیل ممکن است کار انتخاب یک اقامتگاه مناسب برای‌تان کمی مشکل شود. شما می‌توانید با خیالی آسوده این کار را به تیم هومسا بسپارید. تیم هومسا در کنار شما است تا با معرفی و انجام کامل روند رزرواسیون اقامتگاه به صورت آنلاین، به شما کمک کند اقامتی امن، راحت و بدون دغدغه را تجربه کنید.

کافی است وارد سایت هومسا شوید و در صفحه اصلی سایت نام استان کردستان یا شهرهای مختلف آن را سرچ کنید. در این صفحه بهترین اقامتگاه‌های کردستان به شما نمایش داده می‌شوند. می‌توانید با تنظیم فیلترهای مختلف، محدوده قیمت و سایر ویژگی‌ها را انتخاب کنید تا در کوتاه‌ترین زمان ممکن، اقامتگاه موردنظر خود را پیدا و رزرو کنید.

از طریق سایت هومسا به راحتی و با چند کلیک ساده می‌توانید به اجاره ویلا و سوئیت در هر نقطه‌ای از ایران اقدام کنید. با این روش، در صورت بروز کوچک‌ترین مشکلی، شکایت شما توسط تیم هومسا به صورت قانونی و کامل پیگیری خواهد شد.

جمع بندی

روستای پالنگان یکی از ۷ منطقه نمونه گردشگری استان کردستان است که با داشتن تاریخی بلند، طبیعتی زیبا و همچنین فرهنگ غنی مردمش به عنوان یکی از محبوب‌ترین مقاصد گردشگری در استان کردستان شناخته می‌شود. گردشگران در سفر به روستای پالنگان می‌توانند در بافت تاریخی و منحصربه‌فرد روستا گردش کنند، در میان خانه‌های پلکانی روستا قدم بزنند، از طبیعت زیبای اطراف روستا لذت ببرند، انرژی حیات‌بخش رودهای خروشان و چشمه‌های جوشانش را وارد جان کنند و با حضور در مراسم سنتی مردم روستا تجربه‌ای ارزشمند و به یادماندنی برای خود ثبت کنند.

اگر شما هم تا بحال به روستا پالنگان سفر کرده‌اید، لطفا نظرات و تجربه‌های ارزشمند خود را زیر همین پست با ما و همراهان هومسا به اشتراک بگذارید.