روستای هجیج کرمانشاه ؛ ماسوله سنگی ایران

ایران دارای شرایط آب‌و‌هوایی متفاوتی است به همین دلیل در تمام مناطق آن شاهد به وجود آمدن روستاهایی هستیم که نمایانگر معماری بومی خاص همان منطقه هستند. یکی از انواع معماری‌های جذاب ایران که طرفداران بسیاری هم دارد، روستای پلکانی است. در این نوع روستاها پشت‌بام خانه‌ای که در ارتفاع پایین‌تر قرار دارد، حیاط خانه بالایی محسوب می‌شود. نمونه بارز آن، روستای ماسوله و تعدادی از روستاهای کردستان هستند. در این مطلب می‌خواهیم به روستای هجیج کرمانشاه برویم. روستایی زیبا در منطقه اورامان و در مجاورت رودخانه سیروان.

مهم‌ترین دلیل برای رفتن به هجیج طبیعت بسیار زیبای آن است. آسمان آبی، چشمه‌های پرآب، رودخانه خروشان، ارتفاعات سرسبز، هوای پاک و معماری زیبا، این روستا را تبدیل به یکی از بهترین مقاصد سفر تبدیل کرده‌اند. روستای هجیج در میان کوه‌ها قرار گرفته و به جز شرق روستا، سه سمت دیگر با کوه‌های بلند محدود شده‌اند. این روستا پاک‌ترین روستای منطقه اورامان شناخته می‌شود. جریان آب رودخانه سیروان فرصتی ایجاد کرده تا در سفر به هجیج بتوانید از قایق‌سواری لذت ببرید.

روستای هجیج کرمانشاه کجاست؟

وقتی از پاوه به سمت روستای هجیج حرکت می‌کنید، یک سوم مسیر را با جریان رودخانه سیروان همراه می‌شوید. درست در لحظه‌ای که محو زیبایی‌های مسیر شده‌اید، به روستای زیبا و خوش آب‌و‌هوای هجیج وارد می‌شوید. چیزی که در نگاه اول چشم هر بیننده‌ای را خیره می‌کند، کوه‌های بلند و پر ابهت اطراف روستا هستند. این روستا در میان کوهستان‌های زاگرس قرار گرفته به همین دلیل هوایی خنک و دلپذیر دارد. در پایین دست روستا رودخانه سیروان در جریان است و به دلیل حجم زیاد آب، حکم دریاچه را پیدا کرده است و انتخاب بسیاری از افرادی است که رفتینگ انجام می دهند. ظاهرا دلیل به وجود آمدن روستا در چنین جایی وجود دو چشمه در ارتفاعات شمالی و غربی روستا بوده است. قدمت روستا به 1200 سال قبل می‌رسد.

اگر می‌خواهید از زیبایی آسمان پرستاره هجیج نیز بهره ببرید، پیشنهاد می‌کنیم شب را در یکی از اقامتگاه‌های داخل روستا سپری کنید. صبح زود از خواب بیدار شوید و از سکوت و آرامش حاکم و هوای پاک و لذت‌بخش روستا نهایت استفاده را ببرید. قبل از بیدار‌شدن اهالی سحرخیز هجیج بیدار شوید و به صدای آرامش‌بخش طبیعت گوش دهید.

مسیر دسترسی به روستای هجیج

برای رفتن به هجیج دو حق انتخاب دارید:

• اول از طریق شهرستان کرمانشاه، خود را به پاوه برسانید. پاوه تا کرمانشاه 25 کیلومتر فاصله دارد. بعد از خروج از پاوه، در مسیر نودشه قرار بگیرید. پس از از ورود به جاده نودشه تابلوهایی مسیر روستای هجیج را به شما نشان خواهند داد. مسافت تابلوی هجیج تا خود روستا حدود 9 کیلومتر است که سراسر جاده کوهستانی و پیچ‌در‌پیچ با چندین تونل مختلف است.
• در مسیر دوم، راهی مریوان شوید و خود را به جاده اوارمان تخت شوید. روستای هجیج جایی در مسیر این جاده است که تابلوهایی در طی مسیر شما را راهنمایی خواهند کرد.

روستای هجیج که گاهی به شکل حجیج نوشته می‌شود، به معنای دره سرسبز و عمیق است و دقیقا بیان کننده مشخصات این روستاست. رفتن به روستای زیبای هجیج با مردمان مهمان‌نوازش می‌تواند یکی از بهترین سفرهای عمرتان تبدیل شود، اما فراموش نکنید در سفر به هجیج سعی کنید به طبیعت و فرهنگ مردم احترام بگذارید و از بروز رفتارهای نابهنجار که باعث بر هم خوردن آرامش محیط و مردم می‌شود خودداری کنید.

بهترین زمان سفر به روستای هجیج

هجیج با آب‌و‌هوای معتدل و کوهستانی خود بهترین مقصد برای سفرهای بهاری و تابستانی است. در فصل بهار تمام کوه‌های اطراف پر از گل های رنگارنگ می شوند که منظره ای زیبا و چشم نواز خلق می کنند. کسانی که در تابستان راهی این روستا می شوند نیز می‌توانند از هوای مطبوع کناره‌های رودخانه لذت ببرند.

اما سفر در پاییز و زمستان اصلا توصیه نمی‌شود. سرمای شدید روستا در این دو فصل برای افرادی که به چنین هوایی عادت ندارند قابل تحمل نخواهد بود.

معماری روستای هجیج

خانه‌های این روستا به صورت پلکانی و رو به جنوب ساخته شده‌اند تا از نور خورشید به بهترین شکل استفاده شود. قرارگیری در دامنه کوه باعث شده کوچه‌های روستا حالت نیم دایره به خود بگیرند. خانه‌ها حیاط ندارند و سقف هر خانه حیاط خانه بالاسری است و به عنوان معبری برای عبور رهگذران استفاده می‌شود. در ساخت خانه‌های قدیمی‌تر، سنگ‌های تراشیده شده و ملات گل برای دیوارها و چوب برای سقف به کار رفته است. در و پنجره های روستا برای جلوگیری از ورود هوای سرد زمستان به داخل خانه‌ها، کوچک هستند و همگی به رنگی آبی آسمانی رنگ‌آمیزی شده‌اند.

یکی از دلایل به کارگیری معماری پلکانی، کمبود زمین مسطح است. همین مسئله روی طبیعت و فضای سبز داخل روستا هم تاثیر گذار بوده است به طوری که اهالی روستا برای کاشت سیفی‌جات در اطراف خانه‌های خود مجبور هستند سنگ‌های کوه را بتراشند و با ریختن خاک و کود در داخل آن‌ها، اقدام به کاشت انواع بذر نمایند. چیزی شبیه به گلدان‌های سنگی بزرگ.

متاسفانه خانه‌های جدید یا بازسازی شده، از ملات‌هایی مانند آجر، سیمان، گچ و آهن استفاده می‌شود که یکدستی بافت روستا را از بین می‌برد.

آشنایی با مردم روستای هجیج کرمانشاه

مردمان این دیار به زبان کردی اوارمی که بسیار شبیه به زبان اوستایی و پهلوی است، صحبت می‌کنند. زبانی شیرین که یکی از اصیل‌ترین لهجه‌های کردی به شمار می‌رود.

مردم روستای هجیج نیز مانند سایر کردها لباس‌هایی با رنگ‌های درخشان و زیبا به تن می‌کنند. پوشش زنان از سربند، پیراهن، کلنجه، قبا و جافی تشکیل شده و مردان کلاه، شلوار کردی، قبا، سره و گیوه می‌پوشند.

دیدنی های روستای هجیج کرمانشاه

در روستای زیبای هجیج دیدنی‌های طبیعی و تاریخی بسیاری وجود دارند که بازدید از آن‌ها خالی از لطف نخواهد بود.

• چشمه ها

اگر از خانه‌های روستا کمی فاصله بگیرید و خود را به جاده برسانید در سمت چپ جاده و در دامنه کوه، غاری دیده می‌شود. برای پیدا‌کردن غار نیازی نیست زحمت زیادی بکشید چون در تمام فصل‌های سال از دهانه آن آبی پر فشار جریان دارد و کاملا مشخص است. این آب از دل کوه‌های اطراف می‌جوشد و به رودخانه سیروان می‌ریزد. این چشمه به زبان مردم محلی “بل” نامیده می‌شود.

 چشمه بل تنها چشمه روستا نیست. مسیر جاده را برای رسیدن به حفره غار مانند دیگری ادامه دهید. این بار کمی در داخل حفره به پیش رفته تا به چند پله برسید. با بالا رفتن از پله‌ها یکی از گواراترین و زلال‌ترین چشمه‌هایی که تاکنون دیده‌اید، در برابر چشمانتان ظاهر می‌شود. این آب در واقع همان آبی است که در ادامه مسیر خود از حفره ابتدایی بیرون می‌ریزد و چشمه بل را شکل می‌دهد. آب معدنی چشمه خاصیت درمانی داشته و بسیاری از گردشگران برای استفاده از آن راهی روستا می‌شوند.

• کوهستان ها و دشت ها

درختان بلوط زاگرس نیازی به معرفی ندارند. در مقاله عشایر بختیاری در باره نوعی نان صحبت کردیم که از میوه درخت بلوط پخته شده و از سوغاتی‌های محبوب منطقه محسوب می‌شود. در اطراف روستای هجیج نیز درختان بلوط، بنه یا سقز بسیاری دیده می‌شوند. کمی دورتر شاهد ارتفاعات زیبای شاهو هستیم که بخشی از کوه‌های زاگرس را تشکیل می‌دهند. علاوه بر کوه‌نوردی و صعود به ارتفاعات، قدم‌زدن در دشت‌های سرسبز پیاز دول میشا و گاول نیز بسیار لذت‌بخش خواهد بود.

• رودخانه سیروان و سد داریان

منطقه اورامان زیبایی خود را مدیون رودخانه پرسخاوت سیروان است. این رود پرآب راه خود را از میان دره‌های پرپیچ‌و‌خم کوه‌های زاگرس باز می‌کند و به پیش می‌رود. مسیر طولانی رود، منطقه اورامان را به دو بخش تقسیم کرده است. سیروان در ادامه به سد داریان می‌رسد. کناره‌های رود سیروان و اطراف دریاچه سد داریان به یک تفریحگاه سالم و مفرح، تبدیل شده است.

از طبیعت زیبای روستا گفتیم. اما دیدنی‌های روستای هجیج تنها به طبیعت آن محدود نمی‌شود. چله خانه و خانقاه، مسجد جامع هجیج، حوض پیر و بقعه امامزاده سید عبیدا… یا کوسه هجیج، چند بنای معروف این روستا هستند.

• چله خانه و خانقاه هجیج

ساختمان سنگی ساده با ستون‌های چوبی و پوشش داخلی گلی که نمدهایی زیبا بخش‌های داخلی را مزین کرده‌اند، محلی برای اعتکاف و چله‌نشینی اهالی است به همین علت به آن چله خانه می‌گویند.

خانقاه یکی از طریقت‌های درویشان به نام خانقاه دراویش قادریه نیز در این روستا قرار دارد. پیروان این فرقه برای برگزاری مراسم ذکر و سماع به این خانقاه می‌آیند. مرخی از مراسم‌های خاص آن‌ها با نواختن دف و هوره و رقص‌های عرفانی همراه است که در نوع خود زیبا و تماشایی هستند و اگر خوش شانس باشید زمان سفرتان با برگزاری این مراسم همزمان خواهد بود.

• حوض پیر هجیج

در روستای هجیج جایی پایین‌تر از سطح خود روستا و چیزی شبیه زیرزمین، حوضی وجود دارد که دیواره‌های آن از سنگ‌های ریز و درشت و تخته‌سنگ ساخته شده است. زمانی که خبری از آب لوله‌کشی نبود، از آب این حوض برای تمامی امور استفاده می‌کردند. برای رعایت مسائل بهداشتی و نظافت، از این حوض، دو جوی سیمانی کوچک به سمت روستا کشیده بودند. از آب یکی از جوی‌ها که به حوض مردانه می‌ریخت برای وضو گرفتن و از حوض زنانه برای شستشو و تامین آب آشامیدن استفاده می‌شده است.

• مسجد جامع هجیج

یکی از بناهای بسیار زیبای روستا، مسجد جامع هجیج است. این بنا با ستون‌های چوبی، تزئینات کنده‌کاری فوق‌العاده و در و پنجره‌های زیبا، بازدید کننده‌های بسیاری دارد.

• بقعه امامزاده سید عبیدالله

این بقعه آرامگاه یکی از فرزندان امام موسی کاظم است. طبق روایات، 500 سال پیش هجیج با خشکسالی دست و پنجه نرم می‌کند، مردم برای رهایی از این مشکل و درخواست نزول باران به سراغ مردی می‌روند که از نوادگان امام موسی کاظم بوده و از وی درخواست کمک می‌کنند و ظاهرا بعد از دعای این شخص، از شکافی در زمین، چشمه‌ای شروع به جوشیدن می‌کند. بعد از مرگ وی، بقعه ای ساخته می‌شود که امروز به آن بقعه امامزاده سید عبیدا… یا کوسه هجیج می‌گویند و بسیار مورد احترام اهالی است.

تفریحات روستای هجیج

قبلا به قایق‌سواری در سد روستا اشاره کردیم، اما در کنار آن، می‌توانید از گشت‌وگذار در کوچه پس کوچه‌های روستا، کوهنوردی، پیک‌نیک در حاشیه رودخانه، زیارت امام زاده کوسه و عکاسی از مناظر زیبای اطراف لذت ببرید.

سوغات روستای هجیج کرمانشاه

اقامت در روستای هجیج بدون خرید سوغاتی کامل نمی‌شود. سوغات روستای هجیج به دو دسته تقسیم می‌شوند. دسته اول موادی مانند انواع تولیدات لبنی، میوه‌ها و گیاهان دارویی را شامل می‌شود و دسته دوم صنایع‌دستی هجیج هستند.

دامداران این روستا محصولاتی مانند دوغ، کشک، شیر، روغن حیوانی، کره را تولید و برای فروش آماده می‌کنند. از باغ‌های این روستا نیز میوه‌هایی مانند گردو و انار برداشت می‌شود که کیفیت بسیار بالایی دارند. کوهستان‌های اطراف هجیج پر از گیاهان دارویی چون گل گاوزبان، گل ختمی، گون و شنگ است که اهالی در فصل بهار آن‌ها را جمع‌آوری کرده و به فروش می‌رسانند.

در حوزه صنایع‌دستی، مهم‌ترین سوغات روستای هجیج نوعی گیوه مرغوب است که توسط مردان و زنان روستا با دقت و ظرافت زیادی تولید می‌شود و به “کلاش” شهرت دارد.

انواع لباس‌های پشمی، گلیم، دستمال، جاجیم، شال و سبد از دیگر سوغات روستای هجیج محسوب می‌شوند که میتوانید برای دوستان و آشنایان‌تان خریداری کنید.

غذاهای روستای هجیج

دو تا از معروف‌ترین و خوشمزه‌ترین غذاهای روستا، ماهی‌کبابی و نوعی نان به نام “کلانه” است. برای پخت این نان از نوعی سبزی خاص استفاده می‌کنند به این شکل که خمیر را به شکل گرد پهن کرده و سبزی را در نیمی از آن قرار داده و نیمه دیگر را روی آن بر می‌گردانند. در سفر به روستای هجیج کرمانشاه به هیچ عنوان از خوردن نان کلاته و کباب ماهی غافل نشوید.

اقامت در روستای هجیج

برای اقامت در روستای هجیج نگران نباشید. در این روستا تعدادی اقامتگاه وجود دارند که اهالی آن‌ها را با قیمت بسیار مناسب به مسافران اجاره می‌دهند. اقامتگاه هجیج کرمانشاه با 300 متر زیربنا و ظرفیت استاندارد 3 نفر (حداکثر 12 نفر) یکی از این اقامتگاه‌ها است که با قیمتی مناسب اجاره داده می‌شود.

در روستای هجیج علاوه بر وجود اقامتگاه‌هایی برای اجاره دادن به مسافران؛ رستوران، سرویس بهداشتی، فروشگاه برای خرید سوغات روستای هجیج، سوپرمارکت و مسجد نیز وجود دارد.

اما اگر تمایلی به شب ماندن در روستا ندارید و می‌خواهید بعد از یک بازدید چند ساعته به شهر برگردید، می‌توانید با اجاره ویلا و سوئیت در پاوه، از جاهای دیدنی شهر پاوه نیز بازدید کنید.